معماری سنتی در گیلان
معماری سنتی روستایی در گیلان با غنای حرم بر تجربه گرانبهای گذشتگان تکیه داشته و بر بنای نیازها و هماهنگ با عوامل محیطی پدید آمده است. در چگونگی معماری گیلان، عوامل آب و هوایی همچون باران مداوم، وزش بادها، طبیعت گونه‌گونه چهارگانه: جلگه، میان بند کوهستان و نواحی خشک و مواد موجود در دسترس، نقش اساسی دارد. متعلقات خانه‌ها مانند تلمبار، کندوج و … مستقیم در ارتباط با کار کشاورزی است.
گوناگونی خانه‌های روستایی گیلان بر اساس عوامل فوق زیاد است. در کل می‌توان بر اساس مواد ساخت، آنها را به دو گونه کلی تقسیم نمود: خانه‌هایی که از وادر گیاهی ساخته شدهو دیوارها و پوشش سقف از چوب و جگن (لی) و ساقه برنج (کولش) شکل گرفته و خانه‌هایی که اساس آنها مواد معدنی مانند خشت است. معماری نوع اول را که گیلان عمومیت بیش‌تر دارد، در نواحی ساحلی و کوهستانی و گونه دوم را در مناطق خشک همچون رودبار می‌بینیم. وجود اشکال مختلف خانه‌ها نیز در یک محل، نشان تفاوت زندگی اقتصادی و اجتماعی افراد محل است.
معماری گیاهی: معماری گیاهی بنا بر عوامل طبیعی و کاری به اشکال چند دیده می‌شود که به شرح زیر تقسیم می‌گردد:
- خانه‌های نواحی ساحلی و جلگه‌ای.
- خانه‌های نواحی نیمه‌بلند و جنگلی.
- خانه‌های نواحی بلند یا ییلاقی.
منبع: مرکز آمار ایران