استان گیلان در تقسیم بندی کلی حوضه های اصلی کشور در حوضه دریای خزر قرار میگیرد و حدود ۶۴ درصد از منابع آب سطحی این حوضه در رودخانه های استان گیلان جاری است که این سبب افزایش اهمیت مسئله آب استان گیلان می شود.
منابع آب استان گیلان(به میلیون متر مکعب):
منابع محدوده |
آب هاب سطحی(جاری) |
آب های زیر زمینی |
||
اندازه گیری |
براورد |
ذخایر |
قابل بهره برداری |
|
۱-غرب گیلان |
۱۲۰۰ |
۱۶۰۰ |
۳۸۰ |
۱۲۵ |
۲-فومنات |
۱۵۰۰ |
۲۹۰۰ |
۱۳۰۰ |
۱۵۰ |
۳-سفید رود |
۵۴۵۰ |
۶۰۰۰ |
_ |
_ |
۴-شرق گیلان |
۱۲۳۰ |
۱۳۰۰ |
۸۸۵ |
۱۵۵ |
کل استان |
۹۳۸۰ |
۱۱۸۰۰ |
۲۵۲۶ |
۴۳۰ |
بهره برداری از منابع آب استان
استفاده از منابع آب استان در بخش های مختلف کشاورزی،صنعت،شرب . سایر زمینه ها به صورت مدرن،سنتی و تلفیقی انجام می گیرد.
کل سطح استان ۲۳٫۵ درصد آن زیر کشت است و این رقم در کشور معادل ۱۰٫۴ درصد می باشد. سطح زیر کشت آبی نیز در استان با میزان ۱۳٫۵ درصد نسبت به کل کشور رقم نسبتا بالایی را نشان می دهد.
محدوده |
مساحت (کیلومتر مربع) |
اراضی کشاورزی (کیلومتر مربع) |
نسبت به کل مساحت استان (درصد) |
امکان توسعه اراضی زیرکشت آبی(هکتار) |
|
اراضی کشاورزی |
زیر کشت آبی |
||||
کشور |
۱۶۸۰۰۰
|
۱۷۱۵۰۰ |
۱۰٫۴
|
۳٫۵ |
حدود ۲ میلیون |
استان گیلان |
۱۴۸۲۰
|
۳۴۵ |
۲۳٫۵ |
۱۳٫۵ |
حدود۲۴ هزار |
بروز بحران های مقطعی و مشکلات آب استان به مدیریت منابع و شیوه هایی بهره برداری از منابع موجود مرتبط است.
مهم ترین مسئله در مدیریت آب کشور،برقراری تعادل بین عرضه و تقاضای اقتصادی آب است. علاوه بر مشکل مدیریت منابع آب برخی دیگر از مشکلات آب استان به شرح زیر است:
پرت آب:
در کنار تبخیر، پرت آب در استان گیلان از طریق نشت آب در کانال های بتونی در محل شکستگی ها،دقیق نبودن دریچه های تنظیم،نفوذپذیری،ته نشین شدن رسوبات در بستر کانال ها و… صورت میگیرد.
آلودگی:
منابع آب استان از طریق انتقال فاضلاب های کارخانجات و صنایع، فاضلاب های خانگی، سموم و مواد شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی،فاضلاب های بیمارستانی و تخلیه زباله ها توسط ساکنین مجاور رودخانه ها صورت می گیرد. در واقع مشکل عمده آب استان،آلودگی و کیفیت نامطلوب آن است.
فقدان تاسیسات کنترل و ذخیره بر روی رودخانه های استان:
تنها سد مخزنی موجود در استان سد سفید است.
استاندار نبودن مصرف آب در واحد سطح:
بررسی ها نشان می دهد که مقدار متوسط مصرف آب در هر هکتار اراضی آبی از استاندارد های جهانی بالاتر است.
منبع:پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی